بررسی القا مرگ برنامه ریزی شده سلول در دو رقم برنج ایرانی(خزر و طارم) تحت سمیت آلومنیوم

مرگ برنامه ریزی شده سلول یا آپوپتوزیس به عنوان یک فرآیند مهم دخیل در رشد و نمو گیاهان بوده که ممکن است توسط تنش های زیستی و غیر زیستی القا شود. ویژگی های مشخص مرگ برنامه ریزی شده سلول عبارتند از قطعه قطعه شدن dna هسته ای، تغییر مورفولوژی هسته ها و ظهور اجسام آپوپتیک. مرگ سلولی دو نوع است آپوپتوز و نکروز. در این مطالعه به بررسی نوع مرگ سلولی در ریشه ارقام برنج ایرانی خزر و طارم در محیط کشت هیدروپونیک و هم چنین در محیط کشت سوسپانسیون سلولی تحت غلظت های مختلف (0، 40، 80 و 120 میکرومولار) کلرید آلومنیوم (alcl3) پرداخته شده است. در محیط کشت هیدروپونیک میزان رشد ریشه و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و هم چنین تغییرات بیوشیمیایی و مورفولوژیکی به ترتیب توسط تست تانل، الکتروفورزdna بر روی ژل آگارز و رنگ آمیزی هوخست بررسی شد. سوسپانسیون سلولی بدست آمده از کالوس، در محیط کشت ms نیز با غلظت های 40، 80 و 120 میکرومولار alcl3 تیمار شدند. در سوسپانسیون سلولی نیز از تست تانل، رنگ آمیزی هوخست و pi (پروپیدیوم آیودید) به منظور تعیین مرگ سلولی و بررسی تغییرات ایجاد شده استفاده گردید. هم چنین از رنگ آمیزی تریپان بلو برای تعیین درصد توان زیستی استفاده گردید. نتایج نشان داد که رشد ریشه و میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان تحت تنش al به ترتیب کاهش و افزایش یافت. تغییرات بیوشیمیایی از جمله تشکیل طرح نردبانی dna و آشکار سازی انتهای ´-oh3dna، تغییرات مورفولوژیکی از جمله چروکیدگی و متراکم شدن هسته و از دست رفتن غشا پلاسمایی که همگی از ویژگی های مرگ برنامه ریزی شده سلول می باشد در هر دو رقم مشخص گردید. هم چنین نتایج رنگ آمیزی تریپان بلو نشان داد که تیمار alcl3 باعث کاهش توان زیستی سلول ها در هر دو رقم گردید. با توجه با نتایج بدست آمده مشخص گردید که آلومنیوم می تواند باعث القا مرگ برنامه ریزی شده سلول در هر دو رقم برنج (خزر و طارم) گردد.